واکاوی تغییرات مقدار، فراوانی، و شدت بارش‏ سالانۀ ناحیۀ خزری طی دورۀ آماری 1966-2016

بارش یکی از عناصر و فرایندهای اصلی اقلیم هر منطقه است که در برنامه‏ریزی‏های شهری و روستایی، مکان‏یابی صنعتی، معماری، کشاورزی، صنایع، و ... نقش تعیین‏کننده دارد. ازاین‏رو، در تحقیق حاضر تلاش شده است تا مقدار، فراوانی، و شدت بارش‏های سالانة ناحیة خزری ارزیابی شود. بدین‏منظور، از داده‏های روزانة 385 ایستگاه ‏همدید، اقلیم‏شناسی، و باران‏سنجی سازمان هواشناسی کشور و ایستگاه‏های باران‏سنجی وزارت نیرو طی بازة زمانی ۱۹۶۶-2016 استفاده ‏شده ‏است. با برازش مدل رگرسیون خطی به روش پارامتری، روند مقدار، فراوانی، و شدت بارش سالانه بررسی شد. نتایج حاصل از این پژوهش که در دیگر مطالعات مشهود نبوده ‏است بیانگر این است که میانگین بارش سالانه و فراوانی آن به‏ترتیب در 4/61درصد و 1/47درصد از پهنه دارای روند افزایشی است. شدت بارش سالانه در همة پهنه دارای رفتار ایستاست. روند ضریب تغییرات میانگین بارش سالانه نشان داد که گسترة تحت حاکمیت روند ایستا بیشتر است؛ به‏‏طوری‏که در همة خط ساحلی و بخش‏هایی از ارتفاعات البرز توزیع بارش در گذر زمان در طی فصل‏های مختلف سال تغییری نکرده‏ است. بخش‏های شرقی ناحیه، ارتفاعات البرز (جنوب دریای خزر)، بخش‏هایی از ارتفاعات البرز غربی، و بخش بسیار کوچکی از غرب ناحیه روند کاهشی در ضریب تغییرات میانگین بارش سالانه دیده می‏شود.